سیمای پیامبران در قرآن کریم

اديان سيستم­های منظمي از اعتقادات جهان بينانه ­اي هستند که بر محور پرستش يک «حقيقت قادر مقدس» (خدا يا خدايان)، تمرکز يافته­ اند. مکتبی که به پيروان خود، اصولي را ديکته مي­کند تا با پیروی از آنها، به سعادت و بهروزی نایل آیند. اما تصورات متفاوت انسان بر «تجلیات ماورایی» و تعصبات او بر تنوع «تجربیات معنوی» خویش، سبب گردیده تا در طول تاریخ، در جوامع انسانی ادیان متفاوت و متعدد پدید آیند؛ ادیانی که هر یک به نوبه خود نظام اعتقادی ویژه­ ای به انسان ارائه داده ­اند. اختلافات موجود بین پیروان ادیان بیشتر از همین امر نشأت می­ گیرد. تفاوت نگرش به جهان از یک سو و تغایر در نحوة زندگی از سوی دیگر اغلب باعث ایجاد تنش­ در تعاملات انسانی ملل شده است. پیروان ادیان مختلف اکثراً با عدم درک درست از یکدیگر، در روابط فی­مابین دچار نوعی سر درگمی هستند و نمی‌دانند آیا باید در مقابل هم باشند یا در کنار هم ! یکی از شیوه­ های راهبردی در مقابله با این مسیله، ارائة تعریف و ترسیمی روشن و بی­ طرفانه، از ادیان است تا ضمن ارضای ذهن­های کنجکاو، راه را برای درک مشترکات، شناخت زمینه­ های مدارا و گزینش آگاهانه اعتقادات، مهیا سازد. در این نوشتار قصد آن است تا ضمن مروری علمی ولی مُوجَز از ادیان، مکاتب و آیین­های اعتقادی زندة دنیا ارائه گردد، تا مخاطبان بتوانند به سادگی و بدون تحمل مشقت و عدم نیاز به حاشیه­ خوانی­ های کم حاصل به خاستگاه ادیان، بنیانگذاران، تاریخچه، فرقه­ ها و ... آنها آگاه شوند. باشد که مفید فایده افتد.

هر چند تکثر ادیان در طول تاریخ جوامع بشری، یک پدیده فراگیر و انکار ناپذیر بوده است اما همین تفاوت نگرش به جهان و تغایر در نحوة زندگی، اغلب باعث ایجاد تنش هایی در بین ملل متعدد جهان بوده است. تاریخ گواهی م دهد که تقریباً همیشه، پیروان ادیان مختلف با عدم درک درست از یکدیگر، در روابط فی مابین دچار نوعی سر درگمی و یا کشمکش بوده اند (جنگ های متعدد مذهبی همه گواه بر این امر هستند)، لذا نمیتوان آن را نادیده گرفت. امروزه با پیشرفت ارتباطات و نزدیکی جهانیان با هم، و به وجود آمدن زمینه همزیستی و تفاهم بین جوامع، زمینه نوعی تضارب آراء در بین ملت ها پدید آمده است. این امر در عرصه اندیشه ها و در ادیان و مکاتب اعتقادی بروز جدی تری داشته، چنانکه هم اینک مباحث شناخت ادیان به یکی از موضوعات مهم تحقیقاتی در آکادمی ها و مراکز علمی جهان تبدیل شده است.

از مجموعه آنچه از حیات انسانی در آیات قرآن بیان شده، می توان استفاده نموده که انسان در طی مراحل کمال هستی خویش، در هفت عالم سیر می کنند و نویسنده در این کتاب تلاش نموده تا در جهت تبیین این خط هدایت، چیستی و چگونگی هر یک از این عوالم را از آیات نورانی قرآن استخراج نموده و به ضمن استفاده از احادیث و تفاسیر، ترسیم روشنی از هر یک از آنها، ارائه دهد.